روغن و مواد نفتي از متداولترین آلاینده هايي هستند كه از طريق صنايع نفت و پتروشيمي وارد آب هاي زيرزميني، آب باران و بسياري از آب هاي سطحي مي گردند.اين آلاينده ها داراي اثرات سميت و سرطانزايي بوده و توانايي ورود به چرخه غذايي را نيز دارند. محل های نشت مواد نفتی به منابع آب عبارت اند از :
- پالايشگاهها
- جايگاههاي سوختگيري
- مخازن ذخيره نفت و فرآوردههاي نفتي
- محل عبور لولههاي تأسيسات انتقال
حالت های مختلف روغن در آب :
قبل از آنكه سيستم و يا دستگاهي جهت جداسازي روغن از آب يا پساب انتخاب شود لازم است تا نوع پساب روغني كه بايد مورد تصفيه قرار گيرد مشخص شود. روغن در شكل كلي به فاز غير آبي اطلاق و آب به فاز مايع اطلاق ميشود. بعد از مدت زمان كافي تماس بين آب و روغن، روغن با حضور در فاز آبي به صورتهاي مختلف ميتواند سبب آلودگي آب شود. اين اشكال مختلف روغن عبارتند از:
1- روغن آزاد(Free oil):هنگامي كه مخلوطي از آب و روغن براي مدت زمان كوتاهي بصورت ساكن قرار گيرد، در صورتيكه دانسيتهي روغن كمتر از آب باشد، روغن بصورت لايهاي در سطح فاز آبي شكل ميگيرد لايهاي كه بر روي سطح فاز مايع جمع ميشود داراي خصوصيات فيزيكي و شيميايي منبع آن روغن ميباشد مگر اينكه در اثر تغيير و يا واكنش مواد شيميايي موجود در فاز آبي و محيط اطراف به اين شكل درآمده باشند. اين تغييرات و يا واكنشها ممكن است به دليل يكي يا تمامي مكانيزمهاي زير باشد: تبخير تركيبات فرار، اكسيداسيون اتمسفريك و فعاليت ميكروبها.
2- روغن پراكنده(Dispersed oil):
گاهي به خاطر شدت اختلاط، قطرات روغن در فاز آبي پراكنده ميشوند اين نوع پراكندگي را امولسيون نيز مينامند. اندازه ذرات روغن پراكنده (امولسيون) بسيار مهم ميباشد.
3- امولسيونهاي پايدار شيميايي(Chemically stabilized emulsions):
حضور تركيب سوم در فاز روغن و يا فاز آبي سبب افزايش پايداري ميشود اين عامل و تركيب سوم تحت عنوان سوفاكتانت (عامل فعال سطحي يا دترجنت، صابون و امولسيون كنندهها) ميباشد. غلظت ناچيزي از اين مواد ميتواند روغن را به شكل امولسيونهاي پايدار درآورند.
4- روغن محلول(Dissolved oil):
مطالعات مختلف نشان داده است كه با حضور مواد آلي محلول (DOM) در فاز آبي ميزان حلاليت روغن افزايش مييابد مخصوصا ذراتي كه بخش عمدهي آنها هيدروكربنهاي آليفاتيك ميباشند. قطرات محلول روغن معمولا كوچكتر از نيم ميكرون هستند.
5- ذرات معلق احاطه شده توسط روغن(Oil-coated suspended solids):
جامدات معلق در فاز آبي ممكن است، بوسيله روغن احاطه شوند. اين ذرات داراي منابع، دانسيته و اندازههاي مختلفي هستند. اين ذرات ميتوانند ذرات رس، سيليس، فلزات سنگين و غيره باشندروغن و گريس را مي توان براساس قطبي يا غيرقطبي نيز تقسيم كرد. روغنهاي قطبي بيشتر در فاضلابهاي صنايع مواد غذايي، نساجي كه منبع و منشأ حيواني و گياهي دارند يافت ميشود. اين سؤال مطرح است با وجود آنكه اين روغنها قطبي هستند اما به ندرت در آب به صورت محلول ديده ميشوند چرا كه قادر به تشكيل پيوند هيدروژني به صورت مستحكم با مولكولهاي آب نيستند و به همين خاطر معمولا به صورت روغن آزاد و يا امولسيون ناپايدار يافت ميشود و اغلب قابل تجزيه بيولوژيكي هستندروغنهاي غير قطبي معمولا تركيبات نفتي و مشتقات آن و روغنهاي معدني ميباشند وجود بعضي از عوامل قطبي مثل سورفاكتانتها، صابونها باعث پايدار شدن اين امولسيونها ميشود و حلاليت را در فاز آبي افزايش ميدهند.
شرکت آرکاگستر رسام طراح و سازنده انواع سیستم های تصفیه فاضلاب روغنی می باشد. از جمله مزایای پکیج های تولیدی این شرکت طراحی دقیق و علمی، راندمان بسیار بالای تصفیه و عدم نیاز به اپراتور می باشد.